Suriye’deki çatışmaların durdurulması amacıyla askeri muhalefet, Beşşar Esad rejimi, Türkiye, Rusya, İran ve ABD heyetleri, Kazakistan’ın başkenti Astana’da dün bir araya geldi. Görüşmelere katılacak muhalefet heyetinin başkanı Muhammed Alluş, “Ateşkes sağlanmadıkça ikinci adıma geçmeyeceğiz” dedi. Muhalifler, rejim güçlerinin ateşkes sırasında ele geçirdiği bölgelerden çekilmesini, kuşatılmış bölgelere insani koridor açılmasını ve siyasi tutukluların serbest bırakılmasını istiyor.
Caferi, rejimi temsil ediyor
Türkiye’yi Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal’ın, İran’ı Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari’nin temsil ettiği toplantıda, ABD heyetine Astana Büyükelçisi George Krol başkanlık ediyor. Rus tarafı adına ise Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev ile Dışişleri Bakan Yardımcısı Mikhail Bogdanov görüşmelerde yer alacak. Müzakerelerde Esad rejimi adına masada Birleşmiş Milletler’deki temsilcisi Beşar el-Caferi bulunuyor.
40 kişilik danışman grubu
Astana’da bulunan ancak toplantıya katılmayan yaklaşık 40 kişilik danışman grubu ise heyete arka planda destek veriyor. Toplantıya Suriye, Türkiye, Rusya, İran, ABD ve BM Genel Sekreteri Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura katılıyor. Türkiye ve Rusya, görüşmelerin verimli geçmesi için katılımcı ülke sayısını sınırlı tutmuştu.
15 KİŞİLİK MUHALİF ASKER
Muhalifler adına masaya 14 kişilik askeri heyet oturdu. Heyette, Şam Kolordusu (Feylaku’ş Şam), İzzet Ordusu (Ceyşü’lİzza), Zafer Ordusu (Ceyşü’l Nasır), İslam Şehitleri (Şüheda el-İslam), Mücahitler Ordusu (Ceyşü’l Mücahidin), Birinci Sahil Tümeni, Şam Askerleri (Ecnadü’l Şam), Festakim Birliği (Tecemmu Festakim), Sultan Murat Tugayı, Şam Cephesi (Ec-Cephe eş-Şamiye), Özgür İdlib Ordusu (Ceyşü’lİdlib el-Hur), İslam Ordusu (Ceyşü’l İslam), Güney Cephesi (Ec-Cephe ec-Cenubiye) temsilcileri bulunuyor.
Suriye’deki çatışmaların durdurulması amacıyla askeri muhalefet, Beşşar Esad rejimi, Türkiye, Rusya, İran ve ABD heyetleri, Kazakistan’ın başkenti Astana’da dün bir araya geldi. Görüşmelere katılacak muhalefet heyetinin başkanı Muhammed Alluş, “Ateşkes sağlanmadıkça, ikinci adıma geçmeyeceğiz.” dedi.
Kazakistan’ın başkenti Astana’da düzenlenen Suriye görüşmelerine katılacak muhalefet heyetinin başkanı Muhammed Alluş, “Ateşkes sağlanmadıkça, ikinci adıma geçmeyeceğiz.” dedi. Alluş, Astana’da ilk oturumun ardından yaptığı konuşmada, siyasi çözüm konuşulmadan önce ateşkesin sağlamlaştırılması gerektiğini vurguladı. “Ateşkes sağlanmadıkça, ikinci adıma geçmeyeceğiz.” diyen Alluş, kuşatma altında tutulan bölgelerdeki insani durumun iyileştirilmesi ve rejim hapishanelerinde hiçbir eyleme katılmadığı halde tutuklu bulunan 13 bin kadının ilk etapta serbest bırakılması gerektiğini bildirdi. Alluş, “Gerçek siyasi çözüm, Esad ve destekçilerinin ülkeden ayrılmasıyla gerçekleşecek” diye konuştu. İran komutasındaki milislerin varlığını da “İran milislerinin Doğu Guta ve Barada Vadisi’nde ne işi var?” diyerek eleştiren Alluş, “PYD’nin, İran milislerinin DEAŞ’tan farkları yok. Bu grupların da terör listesine alınması gerekiyor.” ifadesini kullandı.
Heyette, muhaliflerin “Astana’ya katılma kararı aldıkları” Ankara toplantısına katılmış MİT ve Genelkurmay yetkilileri de bulunuyor. Rus heyetinin başında Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu Masası Direktörü SergeyVerşinin bulunuyor. BM Genel Sekreteri’nin Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura da teknik heyetiyle birlikte Astana’ya geldi.
Astana’daki ilkler
Suriye’de 30 Aralık’ta ilan edilen ateşkeste muhalifler adına garantör olan Türkiye, Rusya ile Astana toplantısının öncülüğünü yapıyor. Astana’daki toplantının en önemli yönlerinden biri, Suriye askeri muhalefetinin, iç savaşın başından bu yana görüşmelere en geniş katılımı sağlaması. Diğer taraftan Astana’ya gelmeyen Ahraru’ş Şam gibi bazı gruplar ise ateşkes sürecine tam olarak uyuyor.
Muhalifler Ankara’daki hazırlık toplantılarında yıllar sonra ilk kez büyük bir görüş birliği sağladı. Batı başkentlerinde yapılan diğer toplantılardan farklı olarak, masada bulunanların tamamı bu sefer ilk kez, sahada savaşan askeri gruplardan oluşuyor.
Türkiye ve Rusya’nın öncülüğünde sağlanan bir diğer “ilk” de askeri muhalefet ile Esad rejiminin 6 yıllık iç savaşta aynı masada doğrudan görüşmeler yapacak olması. Daha önce Cenevre’de esir değişimi ve bazı güven artırıcı tedbirler için oldukça kısa ve dar kapsamlı bir temas olmuştu. Rusya ve İran da ilk kez askeri muhalefeti bir araya gelmiş haliyle toplantı masasında karşılarında görecek.
GÜNDEMDE NE VAR
- Astana’da öncelikli olarak 30 Aralık 2016’da yürürlüğe giren ve DEAŞ ile El Kaide bağlantılı Fetih El Şam’ın hariç tutulduğu ateşkesin kalıcı hale gelmesi hedefleniyor.
- Ayrıca taraflar arasında daha fazla güven artırıcı önlemlerin hayata geçirilmesi, kuşatma altındaki bölgelere insani yardımların ulaştırılmasının ele alınması da bekleniyor.
- Toplantıda siyasi geçiş sürecinin nasıl başlatılabileceğine dair bir yol haritasıyla ilgili görüş alışverişi yapılması da amaçlanıyor.
Yoğun hazırlık dönemi
Suriye’deki çatışmaların durdurulması amacıyla askeri muhalefet, BeşşarEsed rejimi, Türkiye, Rusya, İran ve ABD’nin katılımıyla Kazakistan’ın başkenti Astana’daki toplantı başladı.Türkiye ile Rusya’nın öncülüğünde düzenlenen ve yoğun bir hazırlık sürecinin ardından gerçekleşen toplantı için taraflar saat 13.00’e doğru Rixos Otel’e geldi.
Muhalifler adına masaya 14 kişilik askeri heyet oturdu. Heyette, Şam Kolordusu (Feylaku’ş Şam), İzzet Ordusu (Ceyşü’lİzza), Zafer Ordusu (Ceyşü’l Nasır), İslam Şehitleri (Şüheda el-İslam), Mücahitler Ordusu (Ceyşü’l Mücahidin), Birinci Sahil Tümeni, Şam Askerleri (Ecnadü’l Şam), Festakim Birliği (Tecemmu Festakim), Sultan Murat Tugayı, Şam Cephesi (Ec-Cephe eş-Şamiye), Özgür İdlib Ordusu (Ceyşü’lİdlib el-Hur), İslam Ordusu (Ceyşü’l İslam), Güney Cephesi (Ec-Cephe ec-Cenubiye) temsilcileri bulunuyor.
Astana’da bulunan ancak toplantıya katılmayan yaklaşık 40 kişilik danışman grubu ise heyete arka planda destek veriyor. Toplantıya Suriye, Türkiye, Rusya, İran, ABD ve BM Genel Sekreteri Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura katılıyor. Türkiye ve Rusya, görüşmelerin verimli geçmesi için katılımcı ülke sayısını sınırlı tutmuştu.
Türkiye’yi Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sedat Önal’ın, İran’ı Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Cabiri Ensari’nin temsil ettiği toplantıda, ABD heyetine Astana Büyükelçisi George Krol başkanlık ediyor. Rus tarafı adına ise Devlet Başkanı Vladimir Putin’in Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev ile Dışişleri Bakan Yardımcısı MikhailBogdanov görüşmelerde yer alacak. Müzakerelerde Esad rejimi adına masada Birleşmiş Milletler’deki temsilcisi Beşar el-Caferi bulunuyor. Kazakistan Dışişleri Bakanlığı, toplantının yarın akşam saatlerine kadar sürmesinin beklendiğini duyurmuştu. Astana görüşmelerini 320 yabancı, 120 yerel basınt mensubu takip ediyor.
Batı yönetimlerinden Kazakistan’daki buluşma için destek açıklaması gelmesine karşılık görüşmelerin Astana’dan hemen sonra tümüyle Cenevre’ye taşınması gerektiği mesajı veriliyor.
Diğer taraftan görevi sona eren Başkan Barack Obama yönetiminin Suriye sahasında görevli uzantıları, çok sayıda muhalif gruba Astana’ya gitmemeleri yönünde baskı yapmıştı.
Diplomatik kaynaklar, Türkiye’nin 30 Aralık’ta başlayan ateşkes ve sonrasında garantörlük görevini başarıyla yerine getirmesine paralel biçimde, Rusya’nın da garantör devlet olarak rejim güçlerinin ateşkes ihlallerine engel olması gerektiğini vurguluyor.
İlk gündem maddesi ateşkes ihlalleri
Toplantıda ilk olarak, 30 Aralık’ta ilan edilen ateşkesten sonraki ihlaller masaya yatırılacak. Muhalifler, Beşşar Esad ordusu ve rejim yanlısı yabancı terörist grupların ateşkes ihlallerini, yerleri harita üzerinde işaretlenmiş bir rapor şeklinde, toplantıya katılan taraflara sunacaklar.
İhlallerin durdurulmasını isteyen muhalifler, 30 Aralık’ta yürürlüğe giren ateşkesten sonra Esad ordusu ve İran destekli Hizbullah’ın başkent Şam’ın Doğu Guta bölgesi ile batı kırsalındaki Barada Vadisi’nde ele geçirdiği bölgelerden geri çekilmesini isteyecek.
Esad ordusu ve bilhassa Hizbullah şu ana kadar, Halep ilinin güney ve batı kırsalını, Lazkiye ili kırsalını, İdlib ili merkezi ve kırsalını, Şam’ın Doğu Guta bölgesindeki ilçe ve beldeleri, Madaya ve Zebadani ilçelerini, Hama ve Humus illerinin kuzeyinde muhaliflerin kontrolündeki yerleşimleri, ülkenin güneyindeki Deraa ilinde yüzlerce kez ateşkes ihlalinde bulundu.
Rejimin ve garantörü Rusya’nın, ateşkes ihlalleriyle ilgili adım atması halinde, muhalifler güven artırıcı önlemlerin de hayata geçirilmesini önerecek. Bu tedbirlerden ilki, Şam ve Humus’ta rejim kuşatması altında insani krizin derinleştiği çok sayıda bölgeye insani koridor açılması olacak.Muhalifler ayrıca rejim hapishanelerindeki binlerce siyasi tutuklunun serbest bırakılmasını isteyecek.
Yorum yazarak Milli Gazete Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Milli Gazete hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Milli Gazete editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Milli Gazete değil haberi geçen ajanstır.
Şimdi oturum açın, her yorumda isim ve e.posta yazma zahmetinden kurtulun. Oturum açmak için bir hesabınız yoksa, oluşturmak için buraya tıklayın.
Yorum yazarak Milli Gazete Topluluk Kuralları’nı kabul etmiş bulunuyor ve yorumunuzla ilgili doğrudan veya dolaylı tüm sorumluluğu tek başınıza üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan Milli Gazete hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.
Haber ajansları tarafından servis edilen tüm haberler Milli Gazete editörlerinin hiçbir editöryel müdahalesi olmadan, ajans kanallarından geldiği şekliyle yayınlanmaktadır. Sitemize ajanslar üzerinden aktarılan haberlerin hukuki muhatabı Milli Gazete değil haberi geçen ajanstır.