Herhangi bir aracın trafik kazası sonucunda hasar alması ancak ilk hali gibi onarılması durumu çözmemektedir. Görünüşte araçlarda herhangi bir arıza ya da deformasyon olmasa da aracın hasarı TRAMER kaydına işlemektedir. Bu nedenle ikinci el araç alım satım işlemlerinde TRAMER kaydı incelemesi büyük bir öneme sahiptir.
Meydana gelen herhangi bir kaza neticesinde hasar alan araçta yapılan tamir, onarım ve parça değişimi gibi tüm işlemler, aracın ikinci el piyasasındaki değerinin düşmesine neden olur. Bu da araç değer kaybı ya da hasar değer kaybı olarak ifade edilir. Daha net bir ifade ile açıklamak gerekir ise aracın orijinalliğini kaybetmesi, piyasa değerinin de düşmesine neden oluyor.
Araç Değer Kaybı Nasıl Olur?
Araç hasar kaybı, aynı marka ve modelde iki aracın kıyaslanması ile açıklanabilir. Bu araçlardan birinin kaza yaptığı ve yapılan kazanın kayıtlara geçmesi, ardından da bir motor parçasının değiştirildiğini varsayalım. Araca yeni takılan parça her ne kadar orijinal olsa da birçok kişi kazaya karışmış ve tamir görmüş aracı satın almak istemeyecektir. Bu da aracın ikinci el piyasasında ederinin altıda satılmasına neden olur. Nitekim araç satın alacak olan kişiler, kazaya karışan araç yerine ayı model ve markaya sahip olan hasarsız aracı satın almak isteyecektir.
Bunların yanı sıra kazaya karışan ve tamir görmüş aracın, ilgili kazada kusursuz olması da durumu değiştirmemektedir. Böyle bir durumun yaşanması halinde de aracın değer kaybı meydana gelecektir.
Aracın Değer Kaybını Kim Öder?
Olası bir kazada kişinin kusursuz olması halinde ya da karşı tarafa göre kusur oranının daha düşük olması halinde aracın değer kaybı, kusurlu olan taraftan istenebilir. Bunun için kusur oranı hesaplanır ve karşı tarafa bunun için dava açılması gerekir.
Aracın değer kaybını kaskonun karşılayıp karışılmayacağı ise merak edilen bir diğer konudur. Kusursuz ya da karşı tarafa göre daha az kusurlu olan tarafın değer kaybını, kusurlu olan tarafın trafik sigortası karşılar. Kasko sigortasının bu durumda devreye girmesi ise poliçede yer alan teminatlara bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Araç Değer Kaybı Neye Göre Hesaplanır?
Araç değer kaybının hesaplanması için farklı değişkenler bulunmaktadır. Bir aracın değer kaybının hesaplanmasında dikkate alınan unsurlar şu şekilde sıralanabilir;
- Aracın markası ve model bilgisi
- Aracın üretim yılı
- Hasar geçmişi ve niteliği
- Kaç kilometrede olduğu
- Trafiğe çıkış tarihi
- Pazar değeri
- Aracın kaza tarihi itibari ile muadillerinin ikinci el piyasasındaki rayicinin ne olduğu
- Yedek parçalarına ulaşım kolaylığı
- Boya onarım
- Değişim yapılan parçaların araçtaki konumu
- Kullanılan yedek parçanın türü
- Parça değişiminin nasıl yapıldığı
- Geçmiş hasar durumu ve hasarın detayları
- Onarımın yapılıp yapılmadığı
- Onarımın yetkili serviste yapılıp yapılmadığı
Araç Değer Kaybının Hesaplanması
Araç değer kaybı hesaplanırken dikkate alınan unsurlar şunlardır;
- Aracın kaza neden ile boya işlemi gören bir parçasının tekrar bir kaza geçirmesi halinde yeniden değer kaybı oluşmasına neden olmaz. Ancak hasarlı parçanın değiştirilmesi değer kaybı hesaplamasına dahil edilebilir
- Aracın mekanik motor aksamı ve plastik aksamında meydana gelen zarar ve yapılan onarım işlemleri, işlemin büyüklüğüne göre aracın değer kaybı hesaplamasında yer alan en önemli unsur olmayabilir. Ancak, aracın kaportasında gerçekleşen bir hasarın olması, değer kaybı hesaplamasında büyük bir öneme sahiptir
